การประมาณความสูงอาคารจากข้อมูลดาวเทียมแบบเปิด พื้นที่ศึกษาเมืองกรุงเทพมหานคร (BUILDING HEIGHT ESTIMATION FROM OPEN SATELLITE IMAGERY CASE STUDY IN BANGKOK URBAN AREA) วิทยานิพนธ์สำหรับปริญญาวิศวกรรมศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิศวกรรมสำรวจ นายเทพชัย ศรีน้อย อาจารย์ที่ปรึกษาวิทยานิพนธ์ รองศาสตราจารย์ ดร.ไพศาล สันติธรรมนนท์
การประมาณความสูงอาคารด้วยข้อมูลภาพดาวเทียมแบบเปิด (โหลดมาใช้งานได้โดยไม่เสียค่าใช้จ่าย) ทั้งระบบเชิงทัศน์ Sentinel-2A/B และระบบเรดาร์ช่องเปิดสังเคราะห์ Sentinel-1A/B ใช้เป็นข้อมูลลักษณะเด่นของแบบจำลอง ประกอบกับข้อมูลความสูงอาคารจากแบบจำลองระดับพื้นผิวซึ่งเป็นผลผลิตการประมวลผลภาพจากอากาศยานไร้คนขับจากโครงการระบบสารสนเทศภูมิศาสตร์ในพื้นที่เมือง Digital Twin by 3D GIS MEA การไฟฟ้านครหลวง ใช้เป็นข้อมูลส่งออกของแบบจำลอง สร้างแบบจำลองการประมาณค่าความสูงด้วยอัลกอริทึมการเรียนรู้ด้วยเครื่องแบบ Gradient Boosting Regression เทียบกับเทคนิคที่เป็นที่นิยมก่อนหน้า Random Forest Regression กับ Support Vector Machine Regression ภายในพื้นที่เมืองกรุงเทพมหานคร
ผลการทดสอบแบบจำลองที่สร้างจากข้อมูลผสมด้วยเทคนิคเกรเดียนต์บูสท์ติ้ง มีค่ารากที่สองของกำลังสองเฉลี่ยที่11.726 เมตร ที่ความสูงอาคารไม่เกิน 100 เมตร กับมีค่า 7.915 เมตร ที่ความสูงอาคารไม่เกิน 50 เมตร การใช้ข้อมูลดาวเทียมความละเอียดสิบเมตร การเลือกและคำนวณดัชนีภาพถ่าย และแบบจำลองเรียนรู้ด้วยเครื่อง ทำให้ได้ผลลัผธ์ที่จำกัดช่วงความสูงและมีสหสัมพันธ์ของคำตอบน้อย
ข้อดีของการใช้ภาพดาวเทียมประมาณค่ารังวัดคือการขยายผลการประมาณออกไปเป็นวงกว้าง ในภาพหนึ่ง scene สามารถใช้เป็นข้อมูลเบื้องต้นในทำแผนที่สามมิติ แอนิเมชันในเมือง หรือตอบปัญหาต่างๆมากมายในปัจจุบัน
ข้อมูลรูปอาคารจาก Microsoft Building Footprint เพิ่มความสูงจากการประมาณค่าใน Attribute Table สามารถเปิด 3D Map ใน QGIS ได้ https://drive.google.com/file/d/1HRTZ9KrcMgaasNsJiVqbTN0swLkGyyt4/view?usp=drive_link
แบบจำลองความสูงอาคารในรูปแบบ Raster Grid เหมาะกับอาคาร ไม่แนะนำวัตถุอื่นๆ ผมคิดว่าเป็นโจทย์ที่น่าสนใจ ในการศึกษาการประมาณความสูงสิ่งปกคลุมดิน Digital Surface Model Estimation ?? แนะนำให้หา Vector Layer ถนน น้ำ มาปิดส่วนที่ไม่ต้องการออก (Mask Layer) https://drive.google.com/file/d/1GWE-KHn4gofX_xipyVTc1YHu7kxLPeoI/view?usp=drive_link
Thepchai Srinoi, Department of Survey Engineering Chulalongkorn University 2023-2024