- HTTP, stateless bir protokoldür.
- Kullanılan web server, her bir request'i ayrı ve birbirinden bağımsız olarak oluşturur ve önceki request üzerindeki veriler ve user bilgileri kullanılamaz.
- Bu yüzden, belirli bir kullanıcıya ait bilgileri o kullanıcıya özel saklamak veya tüm isteklerin kullanabileceği bir havuz yapısı oluşturmak için, Session ve Cookie bağımlı yapılar kullanarak durum yönetimi yapabiliriz.
- Sunucunun REMinde tutulur.
- Her kullanıcı için bir ID oluşturur ve tutulacak verileri bu ID üzerinden saklar.
- Bu oluşturulan ID’ler şifrelenerek kullanıcının bilgisayarında cookie olarak tutulur.
- Farklı tarayıcılarda farklı kullanıcı gibi davranır.
- Belirli bir süresi vardır, ayarlanabilir. Default : 20dk
- Bu süre son request'ten sonrası için geçerlidir. (Sliding time)
- Session nesnesi içine eskiden obje atayabilirken, Core 2.0 üzerinde sadece primitive değişkenler saklayabiliyoruz(int, string vb)
- Bu durumu aşmak için model yapıları json nesnesine çevrilip saklanabilir.
- Bu durumlar için bir kütüphane oluşturulup kullanılabilir.
- .NET Core içinde session kullanılacaksa bunu aktifleştirmek gerekir. Bunu Startup.cs dosyası içinden;
- Aktifleştirme yapılırken
UseSessionyapısınınUseMvcyapısından önce kullanılmasına dikkat edilmelidir. - Aksi halde hata alınır.
- Aktifleştirme yapılırken
public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
{
services.AddMemoryCache();
services.AddSession();
}
public void Configure(IApplicationBuilder app, IHostingEnvironment env)
{
app.UseSession();
app.UseMvcWithDefaultRoute();
}- Aktifleştime yapılırken, Session ayarlamaları da eklenebilir:
- Buradaki
IdleTimeoutile, Session süresi ayarlanabilir.TimeSpanolarak belirtilir.- Session middleware'i üzerinden geçen her request bu zamanı sıfırlar.
options.Cookieüzerinden, session'ın oluşturduğu cookie ile ilgili ayarlamalar yapılabilir.
- Buradaki
services.AddSession(options => {
options.Cookie.HttpOnly = true;
options.IdleTimeout = new TimeSpan(0, 0, 10);
options.Cookie.Name = ".AdventureWorks.Session";
});- Session oluşturma:
HttpContext.Session.Set (string key, byte[] value)HttpContext.Session.SetString(string key, string value)HttpContext.Session.SetInt32 (string key, int value)
- Session çekme:
byte[] HttpContext.Session.Get(string key)bool HttpContext.Session.TryGetValue(string key, out byte[] value)string HttpContext.Session.GetString(string key)int? HttpContext.Session.GetInt32(string key)
- Sessionların silinmesi
void HttpContext.Session.Remove(string key)void HttpContext.Session.Clear()
// Library/Extensions/SessionExtensions.cs
using Microsoft.AspNetCore.Http;
using Newtonsoft.Json;
public static class SessionExtensions
{
public static void SetJson<T>(this ISession session, string key, T value)
{
session.SetString(key, JsonConvert.SerializeObject(value));
}
public static T GetJson<T>(this ISession session, string key)
{
var value = session.GetString(key);
return value == null ? default(T) :
JsonConvert.DeserializeObject<T>(value);
}
}// Controller
using System.Collections.Generic;
using Microsoft.AspNetCore.Http;
using Microsoft.AspNetCore.Mvc;
using Project.Library.Extensions;
using Project.Models;
public class SessionController : Controller
{
public IActionResult Index()
{
// FakeData ile örnek bir model listesi oluşturma
List<Person> list = new List<Person>();
for (int i = 0; i < 20; i++)
list.Add(new Person {
Name = FakeData.NameData.GetFirstName(),
Surname = FakeData.NameData.GetSurname()
});
// Listeyi session üzerine kaydetme
HttpContext.Session.SetJson("people", list);
return RedirectToAction("Index2");
}
public IActionResult Index2()
{
// Session'ı çekme ve modele dönüştürme
// Eğer gelen değer null ile boş bir liste gönderme
List<Person> list = HttpContext.Session.GetJson<List<Person>>("people")
?? new List<Person>();
return View(list);
}
}- String türünde değişkenler saklar.
- Cookie'ler kullanıcının bilgisayarında saklanır.
- Kullanıcının bilgisayarında saklandığı ve görülebildiği için hassas verilerin saklanmaması gereklidir.
- Eğer önemli veriler saklanacaksa ve bu verilerin görünmesi istenmiyorsa, şifrelenerek gönderilebilir.
- Ömürleri dolana kadar browser tarafından saklanmaya devam eder
- Her request ve response üzerinde taşınır.
- Bu taşınmanın performansının düşmemesi için cookie boyutunu minimum tutmak önemlidir.
- Genellikle kullanıcıya özel bilgiler server üzerinde barındırılıp, bunu tanımlayan unique bir değer cookie ile kullanıcıya gönderilir.
- Çoğu browser, cookie boyutunu 4096 byte olarak sınırlandırmıştır.
- Eklenme için
Responseokuma için iseRequestobjeleri kullanılır.
- Cookie oluşturma:
void Response.Cookies.Append(string key, string value);void Response.Cookies.Append(string key, string value, CookieOptions options);
Response.Cookies.Append("name", "serhat", new CookieOptions
{
HttpOnly = true,
Expires = DateTime.Now.AddDays(1)
});-
CookieOptions :
- Domain - Cookie ile birleştirilmek istenen domain ismi
- Path - Cookie yolu
- Expires - Cookie silinme zamanı
- HttpOnly - Client-Side scriptlerin cookie kullanıp kullanmayacağının ayarlanması
- Secure - Sadece HTTPS üzerinden çalışmayı desteklemek için true yapılabilir.
-
Cookie Okuma:
- Controller üzerinden :
Request.Cookies[<key>]
- View üzerinden :
Context.Request.Cookies[<key>]
- Herhangi bir dış class veya middleware üzerinden :
- Controller üzerinden :
// External Class :
public class MyCookieExp
{
public static string ReadCookie(HttpContext context, string key)
{
return context.Request.Cookies[key];
}
}
// Controller :
var cookie = MyCookieExp.ReadCookie(HttpContext, "name");- Cookie Silme:
Response.Cookies.Delete(<key>)
İnternet standartlarına göre request headers içerisinde non-ascii değerlerin taşınması uygun görülmemektedir. Bu tür bir zorunluluk taşıyorsanız ilgili değerleri encode-decode yöntemleri ile işleyebilirsiniz.
- Bu sebepten ötürü, .NET Core Cookies içinde ASCII değerlerine uygun olmayan karakterler taşındığında, request Controller yapısına uğramadan direk 400 hatası döndürür.
- Caching mekanizması, herhangi bir veriyi cevap olarak daha hızlı döndürmek için, bu veriyi RAM üzerinde saklama ve gerektiğinde geri döndürme işlemidir.
- Ayrıntılı bilgi için şu kaynağa bakılabilir:
- Globaldir. Her kullanıcı aynı bilgileri görür.
- Statik değişkenlerden farkı, burada süre belirtebiliyoruz.
- İsteğimiz dışımızda, server alan açmaya zorlandığında yine bu cache’ler silinebilir.
- Bu silinmeler önceliğe göre yapılır.
- ASP.NET Core içinde caching mekanizaması bir servis olarak bulunmaktadır.
- Bu nedenle bu servisi kullanmadan önce
Startup.csiçine eklemek gerekmektedir.
public void ConfigureServices(IServiceCollection services)
{
services.AddMvc();
services.AddMemoryCache();
}- Caching mekanizmasını kullanacağımız herhangi bir yerde, bu servis DI ile enjekte edilip kullanılır.
private IMemoryCache cache;
public IDGCacheController(IMemoryCache cache)
{
this.cache = cache;
}public static TItem Set<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, TItem value);
public static TItem Set<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, TItem value, DateTimeOffset absoluteExpiration);
public static TItem Set<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, TItem value, TimeSpan absoluteExpirationRelativeToNow);
public static TItem Set<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, TItem value, IChangeToken expirationToken);
public static TItem Set<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, TItem value, MemoryCacheEntryOptions options);public DateTimeOffset? AbsoluteExpiration { get; set; }
//
// Summary:
// Gets or sets an absolute expiration time, relative to now.
public TimeSpan? AbsoluteExpirationRelativeToNow { get; set; }
//
// Summary:
// Gets or sets how long a cache entry can be inactive (e.g. not accessed) before
// it will be removed. This will not extend the entry lifetime beyond the absolute
// expiration (if set).
public TimeSpan? SlidingExpiration { get; set; }
//
// Summary:
// Gets the Microsoft.Extensions.Primitives.IChangeToken instances which cause the
// cache entry to expire.
public IList<IChangeToken> ExpirationTokens { get; }
//
// Summary:
// Gets or sets the callbacks will be fired after the cache entry is evicted from
// the cache.
public IList<PostEvictionCallbackRegistration> PostEvictionCallbacks { get; }
//
// Summary:
// Gets or sets the priority for keeping the cache entry in the cache during a memory
// pressure triggered cleanup. The default is Microsoft.Extensions.Caching.Memory.CacheItemPriority.Normal.
public CacheItemPriority Priority { get; set; }
//
// Summary:
// Gets or sets the size of the cache entry value.
public long? Size { get; set; }public static object Get(this IMemoryCache cache, object key);
public static TItem Get<TItem>(this IMemoryCache cache, object key);
public static bool TryGetValue<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, out TItem value);
public static TItem GetOrCreate<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, Func<ICacheEntry, TItem> factory);
[AsyncStateMachine(typeof(CacheExtensions.<GetOrCreateAsync>d__9<>))]
public static Task<TItem> GetOrCreateAsync<TItem>(this IMemoryCache cache, object key, Func<ICacheEntry, Task<TItem>> factory);- Basit olarak bir cache kontrolü, yoksa oluşturulması, varsa geri döndürülmesi şu şekilde oluşturulur:
public string GetCacheValue(){
string key ="IDGKey";
string obj;
if (!cache.TryGetValue<string>(key, out obj))
{
obj = DateTime.Now.ToString();
cache.Set<string>(key, obj);
}
return obj;
}- Aynı işlemler daha basit olarak
GetOrCreate()metoduyla da yapılabilir. - Bu metot varsa çeker, yoksa oluşturup geri döndürür.
public string Get()
{
return cache.GetOrCreate<string>(“IDGKey”,
cacheEntry => {
return DateTime.Now.ToString();
});
}- Diğerlerinden olduğu gibi,
IMemoryCacheinterface'i parametre olarak verilir ve kullanılıldığı controller üzerinde DI ile enjekte edilip, metoda parametre olarak verilir.
// External class :
public class MyCacheExp
{
public static T GetCache<T>(IMemoryCache cache, string key)
=> cache.Get<T>(key);
}
// Controller :
ViewBag.date = MyCacheExp.GetCache<DateTime>(cache, "date");public IActionResult Delete()
{
cache.Remove("date");
return RedirectToAction("Index");
}- Yukarıdaki yöntemler dışında, bilgileri sayfalar arasında aktarma işlemleri yaparken kullanabileceğimiz yöntemler şunlardır :
- TempData
- QueryString
- PostData içinde Hidden alanlar
- Statik değişkenler kullanma
- Dosyalara ve Database'e kayıt